İron Maiden

Iron Maiden, 1975 yılında Londra'da kurulmuş bir İngiliz heavy metal grubudur. Heavy Metal müziğinin ve bir alt dalı olan New Wave Of British Heavy Metal'in öncülerindendir. Grubun bugüne kadarki toplam albüm satışı kesin olarak bilinmemekle birlikte bu sayı 70 milyonun üzerindedir. Iron Maiden müzik kanalı MTV'nin "tüm zamanların en iyi heavy metal grupları" listesinde dördüncü sırada yeralmıştır.

Grubun tarihi

Kuruluş yılları (1975-1978)
Iron Maiden, Steve Harris tarafından 1975'in Noel günü kuruldu. İlk kadro basta Steve Harris, gitarlarda Dave Sullivan ve Terry Rance, davulda Ron Matthews ve vokalde de Paul Day'den oluşuyordu. Harris grubuna o sıralar seyrettiği Demir Maskeli Adam adlı filmin de etkisiyle orta çağda kullanılan bir işkence aletinin adını (Türkçe: Demir Bakire) vermişti.[4] Sonradan grubun ilk iki albümünde yeralacak olan "Iron Maiden", "Wrathchild", "Prowler", "Transylvania" ve "Purgatory" (o dönemdeki adıyla "Floating") gibi şarkıların ilk versiyonları bu dönemde Steve Harris tarafından yazılmışsa da başlangıçta grubun repertuarının büyük bölümü Free, Thin Lizzy, Tucky Buzzard gibi grupların şarkılarından oluşuyordu.[5] Iron Maiden ilk konserini 1 Mayıs 1976 günü Londra'nın doğusundaki Poplar semtinde bir salonda verdi.[6]

Grup kişisel ve müzikal farklılıklardan ötürü uzun süre istikrarlı bir kadroya kavuşamadı. Kadrodaki ilk değişiklik 1976'da sahnede yeterince enerjik ve kendinden emin durmadığı gerekçesiyle solist Paul Day'in gruptan gönderilmesiyle yaşandı ve yerine Harris'in eski grubu Smiler'dan ayrılmış olan Dennis Wilcock geldi. Steve Harris, Dennis Wilcock'un tavsiyesiyle gruba üçüncü bir gitarist olarak Dave Murray'i dahil etmek istedi ancak bu durum grubun diğer iki gitaristi Dave Sullivan ve Tarry Rance tarafından hoş karşılanmadı. Sonunda Dave Murray grubun tek gitaristi olarak kadrodaki yerini aldı.[7] 1977'de gruba ikinci gitarist olarak o dönemde Bob Angelo sahne adını kullanan Bob Sawyer katıldı.[8] Ancak Dave Murray ile geçinemeyen yeni gitarist Murray'nin solist Wilcock ile arasının açılmasına neden oldu ve sonunda her iki gitarist de gruptan kovuldu.[9] Çift gitardan vazgeçen Steve Harris gruba bir klavyeci almaya karar vererek kadroya Tony Moore'u kattı. Ardından Ron Matthews'un bir konsere günler kala ayrılması üzerine davulcu Barry Purkis çok kısa bir süreliğine gruba katıldı. Bu kadronun Terry Wrapram'ın da gitarist olarak eşlik ettiği 1977'in Kasım ayında verdiği tek konser son derece başarısız geçince Steve Harris solist Dennis Wilcock dışındaki herkesi gruptan kovdu.[10] Wilcock da çok geçmeden kendi grubunu kurmak için Iron Maiden'dan ayrıldı. Kadroyu yeniden inşa etmek durumunda kalan Steve Harris gitarist olarak en başından beri birinci tercihi olan Dave Murray'i geri çağırdı ve davulcu olarak da Smiler'dan tanıdığı Doug Sampson'ı gruba dahil etti.[11]

Kadroda değişim:

Murray & Gers 2007 yılında bir konserdeGrup üyeleri 1989 yılında Iron Maiden ile ilgili çalışmalarına ara verdiler.[51] Adrian Smith ASAP adını verdiği grubuyla Eylül ayında Silver and Gold adında bir albüm çıkardı. Solist Bruce Dickinson da aynı yıl Tattooed Millionaire adında bir solo albüm yayımladı. 1990 yılında yeni albümün hazırlıkları öncesinde gruba yüzde 100 katkıda bulunamayacağını düşünen Adrian Smith gruptan ayrıldı. Bu kararında Steve Harris'in önceki iki albümdeki "rafine" tarzın yerine Killers gibi sert bir albüm yapma arzusunun da etkisi vardı. Yerine Bruce Dickinson'ın solo albümünde gitarist olarak yer alan Janick Gers geldi.[52][53]

Yeni albüm No Prayer for the Dying Steve Haris'in Essex'deki konağında Rolling Stones'un mobil stüdyosunda kaydedildi. 1 Ekim 1990 günü piyasaya çıkan albüm İngiltere'de listelere 2 numaradan girdi, ABD'de ise 17 numaraya kadar yükseldi[47] ve satışlar son beş albümdür ilk kez 1 milyonun altında kaldı.[54] Albümden çıkan "Bring Your Daughter... to the Slaughter" adlı single grubun İngiltere'de bir numaraya yükselen ilk parçası oldu. Albümün ardından çıkılan dünya turnesinde sahne dekorları minimal düzeyde tutuldu. Turnenin ardından verilen arada Steve Harris ve Nicko McBrain, The Who'nun solisti Roger Daltrey, Wimbledon şampiyonu tenisçiler John McEnroe ve Pat Cash ile Led Zeppelin'in "Rock and Roll" adlı parçasını birlikte kaydettiler.[55]

Grubun dokuzuncu stüdyo albümü Fear of the Dark Steve Harris'in ev stüdyosunda kaydedildi ve 1992'nin Mayıs ayında piyasaya çıktı. Grubun İngiltere'de üçüncü defa bir numaraya çıkmasını sağlayan albüm ABD'de 12 numaraya kadar yükseldi.[47] Mayıs ayında başlayan dünya turnesi sırasında Temmuz ayında Şili'de verilmesi planlanan konserler Katolik Kilisesi'nin grubu satanist ilan etmesi üzerine iptal edildi.[56] Britanya Elçiliği duruma müdahele etmek istediyse de değişen bir şey olmadı. Iron Maiden 22 Ağustos günü bir kere daha Donington Festivali'nde ana grup olarak sahneye çıktı. Turnenin birinci bölümü Kasım ayında Japonya'da tamamlandı ve grup iki aylık bir ara verdi. Bu dönemde Bruce Dickinson ilk solo albümünü yayınlayan plak şirketi Sony'den aldığı ikinci albüm teklifini kabul etti ve yeni solo albümü üzerinde çalışmak üzere Los Angeles'a gitti. Kısa bir süre sonra Dickinson grubun diğer üyelerine Iron Maiden'dan ayrılacağını ancak arzu ettikleri takdirde turnenin ikinci bölümünü tamamlayacağını bildirdi.[57] Iron Maiden turnenin ikinci bölümüne 1993'ün Mart ayında başladı. Bruce Dickinson'ın grupla son performansı 1993'ün Ağustos ayında "Raising Hell" isimli televizyon programında gerçekleşti.[58]



Bruce Dickinson ve Adrian Smith'in dönüşü

Bruce Dickinson, Iron Maiden'in vokalisti.1999'un Ocak ayında grubun menajeri Rod Smallwood'un aracılığıyla Steve Harris ile grubun eski solisti Bruce Dickinson arasında bir görüşme ayarlandı. Görüşme sonunda Bruce Dickinson'ın gruba dönmesine karar verildi. Steve Harris Bruce Dickinson ile birlikte Adrian Smith'i de gruba geri çağırdı. Dickinson ile Smith'in gruba döndükleri ve bundan böyle grubun üç gitaristle altı kişi olarak yola devam edeceği 1999 Mart'ında resmen açıklandı.[63] Temmuz ayında Ed Hunter grubun toplama şarkılarının ilave edildiği genişletilmiş bir basımıyla yeniden piyasaya sürüldü. Iron Maiden yeni kadrosuyla Temmuz ve Eylül ayları arasında Amerika ve Avrupa kıtalarını kapsayan Ed Hunter turnesine çıktı.[64]

Turnenin ardından grup Kasım ayında yeni albümün kaydı için Paris'teki Guillaume Tell Stüdyolarında bir araya geldi.[65] Yeni albüm Brave New World 2000 yılının Mayıs ayında piyasaya çıktı. Albüm Birleşik Krallık'ta 7 numaraya,[66] ABD Billboard listesinde ise 39 numaraya kadar yükseldi[47] ve 1,5 milyonun üzerinde sattı. Albümün giriş parçası "The Wicker Man" Grammy'ye aday gösterildi. 2000 yılının Haziran ayında çıktıkları turnenin sonunda Iron Maiden üçüncüsü yapılan Rock in Rio festivalinin dördüncü gününde, 19 Ocak 2001'de 250.000 seyirci önünde ana grup olarak sahneye çıktı. Konserin kayıtları 2002 yılında albüm ve DVD olarak yayımlandı. Turnenin ardından grup 12 aylık bir ara verdi.[67]

2001'in Haziran ayında Iron Maiden Ivor Novella Ödülü'ne layık bulundu. Londra'daki Grosvenor Oteli'nde yapılan ödül törenine Iron Maiden'ı temsilen katılan Bruce Dickinson, Adrian Smith ve Janick Gers ödülü grubun hayranı ve yakın dostu tenisçi Pat Cash'ten aldılar.[67] 2002'nin Mart ayında grup multipl skleroz hastalığına yakalanan eski davulcuları Clive Burr'e destek olmak amacıyla Londra'da iki konser verdi. Yine aynı amaçla "Run to the Hills" yeniden piyasaya sürüldü. Tüm bu etkinliklerden elde edilen 250.000 sterlin civarındaki gelir eski davulcu için oluşturulan "Clive Burr MS Trust" fonuna bağışlandı.[68] Aynı yılın Aralık ayında grubun o güne kadar yayınlanmamış kayıtlarını içeren Eddie's Archive piyasaya çıktı.

Iron Maiden 13. stüdyo albümünü Londra'daki Sarm stüdyolarında 2003'ün ilk dört ayında kaydetti. Kayıtların tamamlanmasının ardından grup Mayıs ayında ilk dönemlerinden şarkılara ağırlık verdikleri bir turneye çıktı. 31 Mayıs'ta Donington'da "Download" adıyla düzenlenen festivalde Cumartesi günü ana grup olarak sahne aldılar. Ağustos sonunda tamamlanan turnenin ardından Eylül ayında yeni albüm Dance of Death piyasaya çıktı. Birleşik Krallık'ta iki numaraya kadar çıkan albüm ABD Billboard listesinde de 18 numaraya kadar yükseldi.[47] Grup, Ekim ayında bu kez son dönem parçalarına ağırlık verdiği yeni bir dünya turnesine çıktı ve 17 ülkede otuzun üzerinde konser verdi.[69]

2004'ün Ekim ayında grubun ilk yıllarında kaydedilmiş konser ve klip görüntülerinden oluşan The Early Days adlı DVD yayımlandı.[70] 2005'in Ocak ayında "The Number of the Beast" adlı parça grubun 30. yılı şerefine yeniden piyasaya sürüldü.[71] Ardından Mayıs sonunda grup yalnızca 1980-83 yılları arasında yaptıkları parçaları çaldıkları yaklaşık üç ay süren bir dünya turnesine çıktı.[72][73]


Son dönemler:

Grubun 2008'deki dünya turnesi sırasında yolculuk ettiği Boeing 757 model uçak.Grubun 14. stüdyo albümü A Matter of Life and Death 2006'nın Ağustos ayında piyasaya çıktı. Birleşik Krallık'ta 4 numaraya[74] kadar yükselen albümün ABD'de Billboard listesine 9 numaradan[47] girmesiyle Iron Maiden ilk defa bu ülkede albüm listelerinde ilk onda yer aldı. Albümün ardından Ekim ayında başlayan dünya turnesinin ilk ayağında grup yeni albümü baştan sona çaldı.[75] Turneye verilen aranın ardından grup 9 Mart 2007'de Birleşik Arap Emirlikleri'nde dördüncüsü düzenlenen Dubai Desert Rock Festivali'nde ana grup olarak sahne aldı.[76] 17 Mart 2007'de Hindistan'ın Bangalore şehrinde verdikleri konserle de bu ülkede konser veren ilk heavy metal grubu oldular.[77]

2007 yılının Eylül ayında grup resmî internet sitesinde 2008 yılında Somewhere Back in Time adıyla bir dünya turnesine çıkacağını duyurdu.[78] Repertuarın tamamen grubun 80'li yıllardaki bestelerinden oluştuğu turnede World Slavery turnesindeki sahne dekorları kullanıldı. 1 Şubat 2008'de Hindistan'ın Mumbai şehrinde verilen konserle başlayan turnede grup otuzdan fazla ülkede altmışın üzerinde konser verdi, Avustralya ve Yeni Zelanda'da 1992'den bu yana ilk defa sahne aldı. Grup turne boyunca Ed Force One adını verdikleri ve pilotluğunu solist Bruce Dickinson'ın yaptığı Boeing 757 model uçakla yolculuk etti. Turnenin ilk ayağı 19 Ağustos'ta Moskova'da verilen konserle son buldu.[79][80][81] Turne dahilinde Budapeşte'de verilen bir konserde solist Bruce Dickinson grubun yakında yeni bir albüm çıkaracağı haberini vermiştir.[82]